Teeffelen – Sint-Benedictuskerk

Orgel Concerten Kerk Orgelkring Info

Pastoor van Weerdtstraat 7
5395 TG Teeffelen (gemeente Lith)
Locatie op Google Maps

Het Van Deventer-orgel (1735)

Op 31 juli 1733 werd met Matthijs van Deventer uit Gendt bij Nijmegen een overeenkomst gesloten voor het bouwen van een klein orgel met zes stemmen, één klavier en zonder pedaal voor 300 guldens. Het contract werd getekend door de pastoor, Joannes Bollens, schepen Dirck Bernards, kerkmeester Janssen en organist Peter Engelbronnet uit Oss. Het orgel werd in het voorjaar van 1735 opgeleverd. Van Deventer bouwde een Prestant 8′ discant extra. In 1818 maakte Nicolaas Lambertus Smits het orgel schoon. In 1833/1834 had het te lijden door overstromingen van de Maas. Het werd daarna opnieuw geschilderd en gereinigd. In 1852 werkte Paulus van Nistelrooy aan het orgel. De Sexquialter werd vervangen door een Viola 8′, hij maakte een nieuwe Fagot en de windladen werden tot f”’ uitgebreid. Binnen de parochie bestond de wens om het orgel te vergroten met een tweede klavier. Hiertoe kocht Richardus Kocken, organist ter plaatse, overal in de omgeving oud pijpwerk en onderdelen die in de pastorie werden opgeslagen. In 1857 kreeg Paulus van Nistelrooy de opdracht om met behulp van deze materialen een positief samen te stellen ten behoeve van het tweede manuaal. Het front van het orgel is waarschijnlijk ook vernieuwd. In 1893 wordt een herstelbeurt opgedragen aan Van Kesteren uit Gennep. Hij was geen echte orgelmaker, maar een harmoniumreparateur. In 1954 plaatste Vermeulen uit Weert een electrische windvoorziening. In 1975 restaureerden zij het orgel onder supervisie van Monumentenzorg. Men was in de veronderstelling dat de uitbreiding uit 1857 door Smits was uitgevoerd. De oorspronkelijke dispositie kwam onder diverse verflagen vandaan weer aan het licht. Na de restauratie noemde men de Fagot foutief Kromhoorn. De verschrijving van Broekhuyzen had zo een lange adem! Hans van der Harst was adviseur bij de restauratie. Hij bespeelde het orgel ook bij de heringebruikname op 2 november 1975.

Tekst samenvatting uit
“Het werk van de orgelmakersfamilie Van Eijsdonck / Van Nistelrooy / Kuyte”, Wout van Kuilenburg, Het Noordbrabants Genootschap, 1983. 





Dispositie

Manuaal (C-f”’)Positief (C-f”’)
Praestant 8′ D (1733)
Holpijp 8′
Salicionaal 8′
Praestant 4′
Fluijt 4′
Octaaf 2′
Mixtuur 1′ 3 st (1733/1975)
Kromhoorn 8′ B/D c’/cis (857)
Holpijp 8′
Fluijt Travers 8′ (D – 1857)
Praestant 4′ B/D (h0/c1, 1857)
Fluijt 4′ (1857)
Siflet 2′ (1857)



Speelhulpen:
Manuaalkoppel (B/D c’/cis’)
Ventil.
Geen pedaal.

Tractuur mechanische sleeplade. 
Toonhoogte a’= ruim 440 Hz. 





Achter het orgel staat de balgstoel opgesteld: 



Concerten

Zondag 10 juli 2022
Aanvang 16.00 uur.
Toegang gratis, collecte na afloop.
Ruud Huijbregts, stadsorganist van Eindhoven.

De Kerk

De kerk is gebouwd op een plek waar al in de Romeinse tijd bewoning was. Waarschijnlijk overstroomde dit gebied in die tijd minder dan in latere eeuwen. aan het begin van de negende eeuw woonden er zo’n 400 mensen. Rond het jaar 1000 was er al een kerk, een vrouwenklooster en twee motten. Bij de Sint-Elisabethsvloed van 1421 werd de kerk verwoest. De motten waren toen al verdwenen en het klooster werd door de adellijke dames verlaten. Tot 1657 is een kapel die de vloed overleefde als kerk gebruikt. Vanaf dat moment kreeg de kerk Sint Benedictus als patroonheiilge. De Heerlijkheid Teeffelen was in die tijd onderdeel van het Graafschap Land van Megen en daarom was er godsdienstvrijheid waardoor de katholieke kerk hier in stand kon blijven. De groeiende invloed van de protestante Staat was de oorzaak dat veel katholiken een goed heenkomen zochten naar o.a. Teeffelen en daar naar de kerk gingen, waardoor de kerkruimte te klein werd. Met geld van velen kon een nieuwe kerk tegen de oude toren gebouwd worden door pastoor Petrus Clausius. In 1805 werd de spits van de toren vernieuwd. Later werd de kerk grotendeels en de toren geheel met een laag bakstenen ommetseld. Daarbij zijn de oude tufstenen van de toren aan het oog onttrokken.



In de toren hangt een klok uit 1635 die tijdens de Tweede Wereldoorlog eerst was weggehaald door de Duitsers, maar die na de oorlog terugkwam. 

 
Een ingelijst romantisch plaatje aan de muur van de koorzolder met een afbeelding van de Helige Cecilia.

Orgelkring F.C. Smits

Deze orgelkring heeft nog geen eigen website.

Info

Kerkinfo kerkbeheerder Joseph Holl, 2017.
Foto’s Wijtse Rodenburg 2018

Laatste actualisatie 16 juni 2019