Oosteind – Johannes de Doperkerk

Orgel Concerten Kerk Info

Provincialeweg 84
4909 AL Oosteind
Locatie op Google Maps

Het Van der Aa-orgel (1860)


Fotos: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Het orgel van de parochiekerk te Oosteind is een van de weinige instrumenten die gebouwd zijn door de Gebr. Van der Aa uit Oosterhout. Het had oorspronkelijk één manuaal en aangehangen pedaal. De speeltafel stond los.
Als maker van het pijpwerk wordt aan Vollebregt gedacht.

Dispositie 1860

Hoofdwerk C-g”’ Pedaal C-f
Bourdon 16′
Praestant 8′
Roerfluit 8′
Viola di Gamba 8′
Bourdon 8′
Octaaf 4′
Fluittravers 4′
Gemshoorn 4′
Super-Octaaf 2′
Coraal 2′
Cornet V sterk (discant)
Trompet 8′
Basson-Hobo 8′ (gedeeld)
aangehangen












De Basson-Hobo werd rond 1930 vervangen door een Voix Celeste 8′ (vanaf c). 

In 1954 verbouwde Vermeulen het instrument tot een tweeklaviers orgel met vrij pedaal met electro-pneumatische tractuur. Vermeulen verdeelde het bestaande pijpwerk over het orgel, en plaatste een nieuwe Salicionaal en een zwelkast. Adviseur bij deze werkzaamheden was Hubert Cuypers. 

In 1974 is er een Quint geplaatst op het Zwelwerk in plaats van een Celeste uit het begin van de twintigste eeuw. 
Het overige pijpwerk is nog uit 1860.

Dispositie 1974

Hoofdwerk C-g”’ Zwelwerk
Bourdon 16′
Praestant 8′
Bourdon 8′
Octaaf 4′
Fluit 4′
Superoctaaf 2′ 
Cornet V st D
Trompet 8′

Roerfluit 8′
Salicionaal 8′ – ca. 1930
Gemshoorn 4′
Quint 3′ (vanaf c)
– 1974
Koraal 2′
___________________________
Pedaal C-f’
Subbas 16′
Gedektbas 8′

Toetstractuur electropneumatisch.
Registertractuur electropneumatisch.
Kegellade.
Temperatuur evenredig zwevend.


foto: Janco Schout

Concerten

Hier worden geen regelmatige concerten georganiseerd.

zaterdag 21 augustus 2021
Aanvang 14.30 uur.
Dit ‘Marktconcert buiten de muren’ wordt verzorgd door The Blue Bears. Deze gelegenheidsformatie bestaat uit Willem van Ewijk (trombone), Johan Datema (saxofoon), Bart Felet (trompet), en Ton Stevens (orgel). De heren blazers hebben alle drie een verleden c.q. toekomst bij de Frits Bayens Big Band, vandaar de passie voor de “blue notes” (jazz).  Hun eerste gezamenlijke optreden vond in april 2021 plaats rondom het orgel van Restaurant Onze Kerk te Hooge Zwaluwe, met Carnaval ook wel Berenland genoemd. Aldus was de naam “The Blue Bears” geboren. Blijkt er na enig gegoogel ook nog een echte blauwe beer te bestaan: de (Tibetaanse) blauwe beer (Ursus arctos pruinosus). Het betreft een heel bijzondere beer, want hij houdt niet alleen van honing(bier) maar ook heel veel van muziek, zowel jazz als klassieke muziek. Vandaar dat in de concertprogramma’s van de Blue Bears meestal naast jazz en pop muziek ook stukken uit het klassieke muziekrepertoire op het programma staan. Dit onder het motto: “buiten de comfortzone begint het leven”. Ook voor het concert in Oosteind hebben de heren een veelkleurig programma samengesteld c.q. gearrangeerd met jazzmuziek van o.a. Thelonious Monk (“Blue Monk”), Sydney Bechet (“Si tu vois ma mère”), Leroy Anderson (“Forgotten Dreams”) en Eric Vloeimans (het hartverscheurende “My Own King Am I”); daarnaast klassieke muziek van o.a. Albinoni (het bekende Adagio) en R. Vaughan Williams (“Rhosymedre”). Bovendien heeft Johan Datema een nieuw stuk geschreven voor drie blazers en orgel (“Susie’s Summertime”) dat tijdens dit concert zijn wereldpremière kent.

De kerk

R.-k. Parochiekerk van de H. Johannes de Doper, onderdeel van de Catharinaparochie.

Het parochiearchief vermeldt dat de kerk op 6 december 1852 ‘onder dak’ was en werd ingezegend door deken en pastoor C. Oomen uit Princenhage.
Aan de bouw ging een flink aantal jaren van voorbereiding vooraf. In 1842 al klinken de eerste geluiden over een eigen kerk en parochie in Oosteind zodat men niet meer in Oosterhout of Dongen ter kerke zou moeten gaan. De Sint Jansparochie in Oosterhout was daar niet zonder meer een voorstander van. Een zelfstandig Oosteind zou immers een aanzienlijk verlies van inkomsten betekenen. En in Oosteind zelf kon men het maar moeizaam eens worden over de plaats waar de kerk zou moeten worden gebouwd. Kapelaan van Gils van Lamswaarde redde Oosteind uit de impasse. Hij schonk een stuk akker aan de Provincialeweg, dat groot genoeg was voor kerk, pastorie en kerkhof. Op 1 juni 1852 werd de bouw van de kerk en pastorie gestart onder leiding van de architect P. Soffers (Boffers?) uit Ginneken.
In 1938 zijn de twee zijkapellen naast het hoofdaltaar erbij gebouwd. Later werd de kerk gerestaureerd en zijn ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan ook de overige gebrandschilderde ramen gemaakt.

Deze driebeukige neo-classicistische kerk toont aan de buitenkant sobere baksteenvormen met rondboogvensters, steunberen en een eenvoudige toren van drie geledingen met korte naaldspits. 


Foto: Jos Bleijlevens

Het interieur is kleurrijk gedecoreerd met Toscaanse zuilen, over het middenschip een gestukadoord houten tongewelf en over de zijbeuken gestukadoord houten kruisribgewelven. Het koor wordt inwendig geleed door pilasters met composiete kapitelen. 
Tot de inventaris behoren: twee zijaltaren, preekstoel, bidstoelen in neo-barokke vormen en het hoogaltaar in neo-renaissancetrant. 

www.catharina-parochie.nl

Info

Orgelgegevens: Piet Bron (2007)