Hoofdorgel Koororgel Concerten Kerk Info
Kerkstraat 116
5126GD Gilze
Locatie op google/maps
Het Vermeulen-orgel (1962)
Bij de beschadiging van deze kerk in de Tweede Wereldoorlog ging het voormalige orgel van Van Oeckelen uit 1820 verloren.
Onder advies van Louis Toebosch werd in 1962 een nieuw drieklaviers orgel gebouwd door orgelmaker Vermeulen uit Alkmaar, die in 1974/1975 groot onderhoud uitvoerde. Daarbij werd op het Hoofdwerk de Vlakfluit 2 vt vervangen door een Prestant 2 vt.
Het Borstwerk is voorzien van zweldeuren. 
Het Rugwerk aan de achterzijde geopend, zodat de Kromhoorn gestemd kan worden.
De Trompet ‘en chamade’, foto Maarten Rog.
De koppels zijn als treden en niet als registertrekkers uitgevoerd.
Dispositie
| Hoofdwerk C-g”’ | Borstwerk |
| Prestant 8′ Roerfluit 8′ Octaaf 4′ Prestant 2′ Mixtuur V-VI st Cornet III st Trompet 8′ | Holpijp 8′ Nachthoorn 4′ Prestant 2′ Cymbel II st Regaal 8′ |
| Rugwerk | Pedaal C-f’ |
| Gedekt 8′ Prestant 4′ Fluit 4′ Gemshoorn 2′ Quint 1 1/3′ Scherp III-IV st Kromhoorn 8′ | Bourdon 16′ Prestant 8′ Gedekt 8′ Fluit 4′ Mixtuur III st 2′ Fagot 16′ |
Koppelingen:
Hoofdwerk – Rugwerk
Hoofdwerk – Borstwerk
Pedaal – Hoofdwerk
Pedaal – Rugwerk
Pedaal – Borstwerk
Koororgel, bouwer onbekend.
Dispositie
| Hoofdwerk C-c”’ | Pedaal C-c’ |
| Holpijp 8′ (gedeeld) O ctaaf 4′ (gedeeld) Roerfluit 4′ (gedeeld) Octaaf 2′ (gedeeld) | aangehangen |
Toetstractuur en registertractuur mechanisch.
Sleeplade.
Concerten
In deze kerk worden doorgaans geen concerten georganiseerd.
Muziek
Henk Kooiker aan het orgel.
Deze kerk maakt deel uit van de BOF excursie van zaterdag 4 oktober 2014.
De cd van deze excursie waarop de muziek van dit orgel te horen is kan besteld worden.
De kerk
De kerk in begin 20ste eeuw.
Waarschijnlijk was er reeds rond het jaar 1000 een eenvoudig houten zaalkerkje. In 1235 wordt voor het eerst de parochie van Gilze genoemd. Men mag dan ook aannemen dat er toen een kerkje heeft gestaan. Op 23 mei 1584, tijdens de Tachtig-Jarige oorlog is de kerk afgebrand.
Het heeft tot 1617 geduurd voordat de wederopbouw van de kerk werd voltooid. Dit jaartal is ook aangebracht, aan de buitenkant van de kerk, in het noordertransept boven de plaats van de ingemetselde grafsteen van pastoor Van Dijk.
Van de oorspronkelijke kerk van 1617 is alleen de buitenmuur van het noordertransept nog overgebleven. In 1880/1882 is de kerk flink uitgebreid door
architect J.J. van Langelaar uit Princenhage. Deze architect heeft eerst dr. P.J.H. Cuypers, geraadpleegd. Het zuidertransept werd verlengd en er werden langs het schip zijbeuken en een doopkapel aangebracht. Er kwam een nieuwe sacristie en een Mariakapel.
In 1931/32 werd de kerk wegens groei van het aantal parochianen uitgebreid door architect Wolter te Riele uit Utrecht. Tussen het bestaande kruis en het priesterkoor werd een tweede transept gebouwd. Er kwam een nieuw priesterkoor met aan beide zijde twee kapellen en een nieuwe sacristie.
Na de verwoesting in 1944 van toren en schip is de kerk in 1950-1952 herbouwd op basis van plannen van W. Bunnik. Het schip werd verlengd naar het westen met weer een transept en er werd een nieuwe toren gebouwd.
Het interieur is vanaf het eind van de 19de en in 20ste eeuw verfraaid met vele artefacten en meubilair.
Deze groep, bestaande uit Christus aan een kruis, is aan de uiteinden versierd met lisbloemen. Een zogenaamd triomfkruis, met links Maria en rechts Johannes. Het werd in maart 1919, bij gelegenheid van het eeuwfeest van de teruggave van de parochiekerk, opgehangen aan de triomfboog. Bovenstaande houten gepolychromeerde beeldengroep werd gemaakt door de Jansen-Stoltzenberg uit Roermond.
De prachtige preekstoel is in 1887 geplaatst, bij gelegenheid van het 40-jarig priesterschap van pastoor Biestraten:
Op de preekstoel de afbeeldingen van de eerste vier geloofsverkondigers in ons land: Sint Servatius, bisschop, met opgeheven sleutel en gesloten boek, Sint Willibrordus met een kerkmodel en gesloten boek, de heilige Bonifatius met opgeheven wijsvinger en een gesloten evangelieboek en Sint Lambertus, met kromstaf, die een zegenend gebaar maakt:
Boven: Glas-in-lood-raam met afbeelding van ‘Maria ten hemel opneming’. Dezeis in 1906 met nog drie andere ramen vervaardigd door F. Nicolas uit Roermond. In 1931 werden door C. van Straaten uit Utrecht nog eens vier ramen aangebracht. In de noord-oostelijke zijkapellen zijn deze gebrandschilderde ramen te zien. Ze hebben betrekking op het leven van Maria.
Boven: drie van de vijf ramen in het priesterkoor: in het bovengedeelte van deze ramen zijn de hoogtepunten uit het leven van Christus weergegeven. In het benedengedeelte voorafbeeldingen uit het Oude Testament die verband houden met de afbeeldingen van het bovengedeelte.
Al deze ramen zijn in 1944 door het oorlogsgeweld vernield, maar in 1949 naar de oude tekeningen door C. van Straaten opnieuw gemaakt en geplaatst.
Twee van de veertien kruiswegstaties. Ze zijn vervaardigd in atelier Stolzenberg in Roermond en werden geschonken bij het zilveren feest van G.A. Biestraten als pastoor van Gilze in 1901. In 1951 zijn de staties grondig gerestaureerd door atelier Cuypers in Roermond.
Ze zijn op doek geschilderd en in eikenhouten lijsten gevat. De elfde statie (hier boven) is opnieuw geschilderd op een paneel aan de hand van de oude tekening.
Info
Foto’s: Wim van der Ros, Wijtse Rodenburg, Fred Mellink 2014