Gemonde – Sint-Lambertuskerk

Hoofdorgel Koororgel Kerk Info

Sint Lambertusweg 122
5291 AD Gemonde
Locatie op google/maps

De Lambertuskerk van Gemonde heeft een hoofdorgel van Vollebregt en een Streichert koororgel van Orgelbaumeister Hofbauer.

Het J.J. Vollebregt-orgel (1848)

De oude kerk van Gemonde werd in 1824 gebouwd. Orgelbouwer J.J. Vollebregt plaatste er in 1848 een orgel. Er zijn aanwijzingen dat het om een bestaand orgel ging, dat door Vollebregt werd omgebouwd. Het orgel werd gekeurd door drie examinatoren. 
In 1852 voegde Vollebregt een Viola di Gamba toe. 

De huidige kerk is op 20 juni 1927 in gebruik genomen. Het instrument werd naar de nieuwe kerk overgeplaatst zonder veel wijzigingen. Wel werd de Flageolet vervangen door een Voix Céleste, al kan dit ook eerder zijn gebeurd.

In 1951 is het orgel door Vermeulen omgebouwd naar een electro-pneumatische tractuur, waarbij een vrijstaande speeltafel is geplaatst. Zij verplaatsten het orgel in 1968/1969 naar het priesterkoor om het te kunnen gebruiken in combinatie met het koor dat voor het orgel op banken kon zitten.

Restauratie 2011
In 2010-2011 voerde Frans Vermeulen een nieuwe restauratie uit onder adviseurschap van Marcel Verheggen van de KKOR en behulp van vele vrijwilligers uit het dorp (zie verslag hieronder). Daarbij is het orgel teruggeplaatst naar de orgelgalerij aan de torenzijde van de kerk. 
Het orgel kon werd op 17 juni 2011 officieel weer in gebruik genomen. 


Afbeelding van de Heilige Caecilia op de sluitsteen in het gewelf, boven het beeld van David op het orgel. 

 

Pijpinstriptie uit 25 mei 1848.


Het oorspronkelijke restauratieplan bleek financieel niet haalbaar. Wat wel mogelijk was om met behulp van veel vrijwilligers het orgel te demonteren, schoon te maken en de meest noodzakelijke reparaties door orgelbouwer Frans Vermeulen te laten verrichten, zodat het orgel de komende twintig jaar inzetbaar zou blijven voor de diensten. 
Alle werkzaamheden werden gefotografeerd, ook de onderdelen van het orgel, t.b.v. het weer opbouwen van het orgel op het oksaal. Er werd door een klussenclub een scheidingswand gebouwd tussen muur en orgel als bescherming van het orgel tegen weersomstandigheden. Met Kerstmis 2010 was de orgelkas met alleen de frontpijpen op het oksaal geplaatst.

Vrijwilligerswerk
Het orgel werd met behulp van vrijwilligers vanaf 20 oktober 2010 gedemonteerd en tot maart 2011 weer opgebouwd.
Hieronder een foto-impressie.

  

  

  

  

  

  

 

Op 24 april 2011 werd het orgel ingezegend door en is het weer in volle glorie te gebruiken.

Dispositie 2011

Manuaal I C-g”’ Manuaal II Pedaal C-f’
Prestant 8′
Bourdon 8′
Octaaf 4′
Octaaf 2′
Mixtuur III st – 1954
Salicionaal 8′
Holpijp 8′
Roerfluit 4′ 
Quint 2 2/3′

Subbas 16′




Koppelingen
Manuaal I – Manuaal II 
Manuaal I – Manuaal II 16′ 
Pedaal – Manuaal I 
Pedaal – Manuaal II 

Speelhulpen
Vier vaste combinaties (p – mf – f – tutti), ZP.

Toetstractuur en registertractuur electropneumatisch, kegellade.

Hofbauer ‘Streichert’ koororgel 1979

Toen het hoofdorgel in 2010/2011 van het priesterkoor werd teruggeplaatst op de orgelzolder is om toch een orgel op het koor van de kerk te hebben op 5 oktober 2010 een klein instrument van Hofbauer uit 1979 geplaatst. 

Het is een zelfbouwpakket dat gefabriceerd werd door Orgelbaumeister Hofbauer uit Göttingen. Het orgel is in 1979 als studieorgel (huiskamerorgel) door een particulier gebouwd en later uitgebreid met de Fagot 8’ op het pedaal.
Deze Hofbauer-pijporgels werden door Streichert als bouwpakket geleverd en door kopers zelf geassembleerd. Daarom kon het met een
paardentrailer worden vervoerd en in Gemonde weer worden opgebouwd.

Het orgel is 250 cm hoog, de kas is diep 56 cm (het klavier en het pedaal met de bank steken daar een flink eind uit) en de breedte is 135 cm.

Dispositie 

Manuaal C-g”’ Pedaal C-f’
Holpijp 8′
Roerfluit 4′
Quint 3
Octaaf 2′
Quint 1 1/3′
Fagot 8′




Toetstractuur en registertractuur mechanisch, sleeplade, 
pedaalkoppel.

De kerk

De omgeving van Gemonde is al vóór 700 in aanraking gekomen met het Frankische Christendom, dat hier door missionarissen uit de directe omgeving van Lambertus is verkondigd. Het christendom kwam vanuit de bisdomstad Maastricht via de Maas stroomafwaarts en bereikte via de vele stroompjes ook de nederzetting Gemonde, gelegen aan de rivier de Dommel.

De kerkheuvel ‘Den Hoogert’, waar nu de begraafplaats is, was een geschikte plaats voor de geloofsverkondiging. Een kleine missiekapel was de eerste in de reeks van alle volgende kapellen en het kerkje in Gemonde. Bij opgravingen zijn op deze plaats resten aangetroffen van een stenen kerk, die in de elfde eeuw gebouwd is. Deze had aanvankelijk een romaans aanzien, maar de kerk kreeg door latere verbouwingen een meer gotische stijl. Na de sluiting rond 1648 gebruikten de katholieken achtereenvolgens tweetal schuurkerkjes, de eerste uit 1674 en de tweede uit 1771. In 1824 brak men de oude kerk af en begon Gemonde aan de bouw van een nieuwe kerk waarbij stenen van de oude kerk gebruikt werden. Toen deze kerk, gelegen tegenover het Twijnmeer na honderd jaar te klein was, bouwde men de huidige kerk.

Architect van de nieuwe kerk is Wolter te Riele (1867–1937), die de neogotische bouwstijl trouw bleef. Als leerling van de grote architect Pierre Cuypers is dat niet verwonderlijk te noemen. De eerste steen werd gelegd op 21 januari 1924 en op 13 december 1924 werd de kerk in gebruik genomen. Op 20 juni 1927 heeft Monseigneur Arnoldus Diepen, bisschop van ‘s-Hertogenbosch, de kerk plechtig ingewijd.
De architectuur heeft als uitgangspunt dat de gelovigen goed zicht hebben op het altaar en ‘zich omarmd voelen’ door de gewelven van schoon metselwerk, waarop plaatselijk schilderingen zijn aangebracht.

 
Het interieur in 2011

 

Detail glas-in-lood raam uit het koor, fabrikaat Päpstliche Hofglasmalerei W.Derix, Goch und Kevelaer.

Info 

Orgelfoto’s en orgelinformatie: Piet Bron

Parochie website: www.michaelparochie.nl