Zaterdag 24 april 2010
Het Noord-Brabants Orgelfestival Nieuwe Muziek in Eindhoven.
In het Muziekcentrum Frits Philips met het Pels & Van Leeuwen-orgel, in de Paterskerk met het Maarschalkerweerd-orgel en in de stadskerk St. Cathrien met het grote Verschueren-orgel hebben de bezoekers kunnen genieten van werken voor orgel en jazzgitaar, verder orgel, marimba en klarinet en werk voor orgel, 5 saxofoons en pauken. Composities van de ook internationaal bekende Daan Manneke, verder o.a. werken van Fons Mommers, Henk van der Vliet, Arjan van Baest, Jan Walraven en Piet Groenendijk. Ieder concert begon met een werk van de vorig jaar overleden Louis Toebosch, uitgevoerd door orgelstudenten van het Fontys Conservatorium te Tilburg. Verder was er in het MuziekCentrum en in de Paterskerk een optreden door Joep van Leeuwen op jazzgitaar met begeleiding van Gero Körner op orgel. Het gedeelte in het MuziekCentrum werd afgesloten met een optreden vaan Henco de Berg, docent aan het Brabants Conservatorium. Hij improviseerde op het Pels en Van Leeuwen-orgel, op basis van de Modi en dominant akkoorden van Olivier Messiaen. Creativiteit, kwaliteit, originaliteit en diversiteit waren de ingrediënten van deze dag. Een commissie bestaande uit Ad van Sleuwen, Ruud Huijbregts en Piet Groenendijk hebben vooraf de ingestuurde werken beoordeeld, waarbij naast creativiteit, kwaliteit en originaliteit, vooral ook diversiteit binnen het kader van de programmering een van de criteria was om te kunnen deelnemen. De algehele organisatie was in handen van Piet Groenendijk, bestuurslid van de Brabantse Orgelfederatie.
De zonovergoten dag verhinderde de bezoekers, waarvan sommigen van ver gekomen waren, niet om deze dag, of een gedeelte ervan, mee te maken.
Subsidie en sponsoren
Dit Festival werd mede mogelijk gemaakt dankzij een belangrijke subsidie van de Provincie Noord-Brabant,
en sponsorbijdragen van Pels & Van Leeuwen Orgelbouw te ‘s-Hertogenbosch en Slooff Orgelbouw te Lekkerkerk.
Start in het Muziekgebouw Frits Philips.
Joep van Leeuwen, jazzgitaar en Gero Körner, orgel, speelden twee werken waarbij de ongebruikelijke combinatie van het grote pijporgel en de warme klanken van de jazzgitaar een aparte plaats in het programma innam. Bij het derde werk dat zij uitvoerden, werden ook electronisch vervormde gitaarklanken met het orgel gemengd.
Tannie van Loon, orgel, Djuri den Tuinder, marimba en Frank van den Berg op klarinet, speelden Melismen (2007) van Henk van der Vliet, die zelf ook aanwezig was om deze unieke uitvoering te horen.
Arjan van Baest dirigeerde zelf zijn Factus est repente voor orgel, 5 saxofoons, contrabas en pauken, dat werd uitgevoerd door Mark van Nispen op orgel, het October Saxophone Quartet, Pim Boons op contrabas en Djuri den Tuinder op pauken. Aan het eind van de dag werd bekend dat deze uitvoering de publieksprijs van de dag gewonnen had.
Henco de Berg rondde dit concert op een spectaculaire wijze af met improvisaties over modi van Olivier Messiaen en diens ‘dominant akkoorden’, terwijl zijn hond naast hem rustig afwachtte.
Het dagdeel in de Paterskerk
Het door Slooff Orgelbouw in 2006 gerestaureerde Maarschalkerweerd-orgel uit 1906 stond centraal in dit dagdeel van het Festival.
Jelena Bazova speelde van Daan Manneke, die in het publiek aanwezig was, het Agnus Dei, tombeau voor Maurice Pirenne (2009, uitgave voorzien in 2010). Daarna voerde zij met Lucie Hillen, mezzo sopraan, de Totentanz (2009) van Fons Mommers uit. Dit werk is geschreven op tekst van het gelijknamige gedicht van Hans Keilson.
Jan Walraven speelde eigen werk.
Stadskerk de Cathrien
In de Sint-Cathrienkerk staat het machtige Verschueren-orgel uit 1936 dat met zijn twee-delige opzet (het koororgel kan ook vanaf de speeltafel boven op de tribune bij het hoofdorgel bespeeld worden) de gehele kerk in superruimtelijk geluid weet te vullen. Dat gebeurde dan ook af en toe bij de klanken van de werken van Toebosch, Mommers, Vonk, Manneke en Groenendijk. Alleen bij de hele zachte gedeelten en tussen de werken werd je eraan herinnerd dat je hier midden in de stad zit, doordat van buiten het geluid van de musici buiten de kerk zachtjes doordrong. Dat was voor Henk Kooiker, die geluidsopnamen maakte van alle uitvoeringen van de dag, een kleine ergernis van deze laatste locatie.
Na afloop van het concert werd het eerste exemplaar van de nieuwe Orgelmagazine ‘Brabants Orgelrijkdom 2010’ door Han Polman, voorzitter van de Brabantse Orgelfederatie, uitgereikt zijn voorganger, Bert Ramakers en, als dank voor de vele uurtjes ontwerpwerk, aan de vormgever van het nieuwe magazine: Wijtse Rodenburg.
Wim van der Ros, bestuurslid en mede-organisator van de dag, maakte daarna bekend dat de publieksprijs van het Festival was gewonnen door Arjan van Baest, voor zijn Factus est repente, dat ’s morgens werd uitgevoerd door Mark van Nispen op orgel, het October Saxophone Quartet, Pim Boons op contrabas en Djuri den Tuinder op pauken in het Muziekcentrum.
Een zeer geslaagde dag!
Festival Nieuwe Muziek – programma
Muziekcentrum Frits Philips
Louis Toebosch (1916-2009)
Tryptique pour orgue Opus 15 (1939 / rev. 1980)
Allegro energico
Adagio
Final – allegro
Iskander Zalialdinov, orgel
Joep van Leeuwen (*1955)
Three Part Jazz Fugue
Shall We Beloved
And Then Some
Joep van Leeuwen, jazzgitaar
Gero Körner, orgel
Henk van der Vliet (*1928)
Melismen (2007)
voor klarinet, marimba en orgel
Tannie van Loon, orgel
Djuri den Tuinder, marimba
Frank van den Berg, klarinet
Arjan van Baest (*1969)
Factus est repente
voor orgel, 5 saxofoons, contrabas en pauken
Mark van Nispen, orgel
October Saxophone Quartet
Pim Boons, contrabas
Djuri den Tuinder, pauken
Henco de Berg (*1967)
Improvisatie over modi van Olivier Messiaen en diens “dominant akkoorden”
– Méditations sur la Résurrection du Christe (orgel)
Heilig-Hart- of Paterskerk
Louis Toebosch (1916-2009)
Fantasie op B.A.C.H
uit “Brabants Orgelalbum” (1985)
Mark Christiaanse, orgel
Daan Manneke (*1939)
Agnus Dei
tombeau voor Maurice Pirenne
(2009, uitgave voorzien 2010)
Jelena Bazova (Breda), orgel
Fons Mommers (*1947)
Totentanz (2009)
voor mezzo-sopraan en orgel
tekst: het gelijknamige gedicht van Hans Keilson
Jelena Bazova, orgel
Lucie Hillen, mezzo sopraan
Jan Walraven (*1942)
Jeu de mots – Jeu d’orgues
Jeu de jambes
A une voix
Dialogue
Jan Walraven, orgel
Joep van Leeuwen (*1955)
Dance to This
Where, Oh Where
Joep van Leeuwen, jazzgitaar
Gero Körner, orgel
Henk van der Vliet (*1928)
Preludes Nr. 10, 11 en 12 (2007)
Tannie van Loon, orgel
Stadskerk Sint Cathrien
Louis Toebosch (1916-2009)
Fantasie en Fuga Opus 57 (1956)
Daan Boertien, orgel
Fons Mommers (*1947)
Bouillie Bouillant (2008)
Jelena Bazova, orgel
Fons Mommers (*1947)
Schizoid (2009)
voor mezzo-sopraan en orgel
tekst: het gelijknamige gedicht van Hans Keilson
Jelena Bazova, orgel
Lucie Hillen, mezzo sopraan
Fred Vonk (*1954)
Passacaglia (2009)
Fred Vonk, orgel
Daan Manneke (*1939)
Organum (1986)
Jelena Bazova (Breda), orgel
Piet J. Groenendijk (*1948)
Ligaduras (2001)
Anton Doornhein, orgel