Bergeijk – Sint-Petrus’ Banden of Hofkerk

Orgel Concerten Muziek Kerk Orgelkring

Hof 12
5571 CC Bergeijk
Locatie op Google Maps


Het Maarschalkerweerd-Slooff-orgel (1902)

In de jaren 60 van de 20ste eeuw werd de enigszins bouwvallige dorpskerk verlaten voor een modern kerkgebouw. Het toenmalige orgel werd overgeplaatst. De oude dorpskerk werd niet afgebroken, en uiteindelijk rijpte het idee om het toch maar te restaureren. Nadat in 1994 deze restauratie een feit was, besloot men de moderne kerk af te breken en weer terug te verhuizen naar de dorpskerk. Het orgel voldeed kennelijk niet meer, want dit werd niet teruggeplaatst naar de oude kerk, maar tegelijk met de moderne kerk afgebroken. 
De behoefte aan een echt en passend pijporgel bleef bestaan. Uiteindelijk kwam men in contact met de firma Slooff te Ouderkerk a/d IJssel. Deze orgelbouwer had sinds ± 1985 in opslag het voormalig orgel van de Ned. Herv. Kerk te Geervliet (Z-H). Dit orgel was een pneumatisch werkstuk uit 1902 van de firma Maarschalkerweerd, uitgevoerd met een orgelkas die sterk doet denken aan de stijl van Van Dam en Proper. Plannen om deze kas te gebruiken voor de reconstructie van het Maarschalkerweerd-orgel in de Martinuskerk te Hillegom werden niet uitgevoerd en het orgel raakte in een lange winterslaap, totdat Bergeijk belangstelling toonde. 

De fa. Slooff gebruikte kas en pijpwerk voor de bouw van een mechanisch 2-klaviersorgel. Op zondag 3 juni 2001 om 15.00 uur vond de wijding en presentatie plaats.

Dispositie

HoofdwerkZwelwerk
Cornet D III st
Prestant 8′ 
Bourdon 16′ 
Fluit travers 8′ 
Roerfluit 8′ 
Octaaf 4′ 
Fluit Dolce 4′ 
Octaaf 2′ 
Mixtuur II-III st 
Trompet 8′ (2001)



Vioolprestant 8′ 
Gamba 8′ 
Holpijp 8′ 
Voix Celeste 8′ 
Flûte octaviante 4′ 
Woudfluit 2′ 
Basson Hobo 8′ (2001)
__________________
Pedaal
Basson 16′ (2013)
Octaafbas 8′ 
Gedekt 8′ (2005)
Subbas 16′ 

Koppelingen
Manuaal 
I-Pedaal 
II-Pedaal 

Tremolo


Indeling van de klaviatuur:
De registertrekkers van de manualen zij boven de lessenaar aangebracht. 
De bovenste rij bevat de trekkers van het Zwelwerk, van L -> R in de volgorde als hierboven. 
De onderste rij bevat de trekkers van het Hoofdwerk, van L -> R in de volgorde als hierboven. 
De trekkers van Pedaal en de speelhulpen zijn aan weerszijden van de klaviatuur aangebracht. 
Links van de klaviatuur, van boven naar beneden : Basson 16′; Octaafbas 8′; Koppel manuaal; Koppel I – Pedaal. 
Rechts van de klaviatuur, van boven naar beneden: Subbas 16′; Gedekt 8′; Koppel II – Ped; Tremolo.

In 2005 werd het pedaal aangevuld met een gereserveerde Gedekt 8 vt. 
Recenter werd door Slooff Orgelbouw de windvoorziening uitgebreid en kreeg het pedaal een aparte balg. Hierdoor werd de wind stabieler. 

Ook werden de bekers en stevels van de Fagot 16 vt van het pedaal – relatief eng, cilindrisch in orgelmetaal uitgevoerd – vervangen door houten bekers, vervaardigd door de firma Laukhuff en kreeg het register nu de naam Basson 16 vt.
Orgelfoto’s: Wim van der Ros

Het Van Vulpen-koororgel (1963)

Het vroegere Van Vulpen-positief uit de PKN in Bergeijk is verkocht aan en door Slooff Orgelbouw in 2015 geplaatst als koororgel in de Hofkerk. Hierdoor is een prima mogelijkheid ontstaan voor de koorbegeleiding en voor continuospel. 

Dispositie

Hoofdwerk (C – f³)Pedaal (C – d¹)
Holpijp 8′
Prestant 4′
Roerfluit 4′
Octaaf 2′
Mixtuur 2 st B/D
aangehangen




Toetstractuur en registertractuur mechanisch.
Sleeplade. 

Concerten

Aanvang 15:00 uur, tenzij anders vermeld
Toegang Vrijwillige bijdrage

Zondag 17 maart 2024
Eerste van in totaal 7 concerten in de reeks Muziek aan de Markt plaats. Dit concert wordt verzorgd door gemengd koor d’Eyckelbergh o.l.v. dirigent Jacques Lemmens. Het koor zal worden begeleid door Paul van der Heijden, organist van de Hofkerk. Het programma is afgestemd op de passietijd met o.a. koorwerken van Mozart, Fauré, Mendelssohn en Schubert. Op het Maarschalkerweerdorgel worden werken gespeeld van Bach, Messiaen en Rutter.

Zondag 9 juni
Orgelconcert door Rob Nederlof, stadsorganist van Tilburg.
The Planets van Gustav Holst op het Maarschalkerweerdorgel met videoprojectie op scherm.

Zondag 21 juli
Joost Vermeiren, orgel m.m.v. gregoriaans koor Ex Corde (Achel-Centrum)
H. Scheidemann, J.P. Sweelinck, O. Van Durme en Fl. Peeters

Zondag 25 augustus
Ad van Sleuwen, orgel Evert Jan Schuur, viool
Mendelssohn, Richter en Rheinberger

Zondag 8 september
Bergeijk – Sint-Petrus’ Banden of Hofkerk
Aanvang 15:00 uur
Paul van der Heijden, orgel Rogér Baeten, trompet
J.S. Bach en C.Ph.E. Bach

Zondag 8 september
Bergeijk – Protestantse Kerk
Aanvang 16:00 uur
Paul van der Heijden, orgel Rogér Baeten, trompet
J. Rutter en E. Reuchsel

Dit orgel op YouTube

Gespeeld door Willem Hörmann:
▶️ J.S. Bach: Partita IX (O gott, du frommer Gott, BWV 767 (3:19) 


De kerk

De oorspronkelijke naam van deze parochie, St. Petrus Banden, geeft een aanduiding over de ontstaansgeschiedenis. Duizend jaar geleden werden veel kerken gesticht met deze naam, verwijzend naar de ketenen of de banden van St. Petrus. Later werden deze kerken omgedoopt tot Sint-Petruskerken.
Van deze moederkerk van de parochiekrans Riethoven, Westerhoven, Dommelen, Borkel en Luijksgestel, weten we, sinds de opgraving van 1974, dat hier in de 10e eeuw reeds een houten kerkje heeft gestaan. In de 12e eeuw is dat vervangen door een romaans tufstenen zaalkerkje van ongeveer 17 x 8,5 meter. 
Het nog bestaande gotische koor werd gebouwd in 1422: de kruispanden in 1525. 
In de periode van 1648 tot aan de Franse tijd was de Hofkerk in gebruik door de hervormden. Voor het gebouw een periode van verval. In 1650 stortte de toren in die een groot deel van het schip verwoestte. Ter vervanging van de toren werd in 1669 het klokkenhuis gebouwd, waarin een monumentale klok uit 1367 is opgehangen.
In 1798 kon de kerk weer in gebruik worden genomen door de katholieken. In bijna twee eeuwen van opbouw en restauratie groeide de kerk uit tot een mooi ingerichte kerk.
Na de 2e wereldoorlog steeg het aantal inwoners van Bergeijk explosief en de Hofkerk werd te klein bevonden. Men besloot tot het bouwen van een nieuwe kerk met toren, waarvan nu alleen nog de toren op de Elzenhof te zien is.  
In 1965 raakte de Hofkerk buiten gebruik en in ernstig verval, maar in de jaren zeventig werd hij als rijksmonument aangemerkt. In 1975/77 werd de kerk gerestaureerd en aanvankelijk alleen gebruikt voor bijzondere diensten. In de jaren tachtig en negentig werd het aantal vaste kerkgangers steeds minder. De moderne nieuwe kerk was te groot en de oude kerk kon begin 1994 weer opnieuw in gebruik worden genomen voor de eredienst.

In de kerk zien we nu nog enige pronkstukken uit het verleden. Zeer bijzonder zijn de beelden van Sint Jan en Sint Lucia uit 1490 en de Kruisgroep met Maria en Johannus eveneens uit de 15de eeuw. Uit de 18de eeuw is het beeld van Maria met Kind. De altaarretabels, de biechtstoel, de communiebank, de gebrandschilderde ramen en het beeld van St. Petrus zijn gemaakt in de 19de eeuw.

In 2001 werd de portaalzolder gebouwd, waarop het monumentale Maarschalkerweerd-orgel uit 1902 werd geplaatst. 

Rechts voor de kerk het vrijstaande klokkenhuis, de laatste originele in Noord-Brabant, gebouwd in 1669, negentien jaar na het instorten van de toren. De Katharina, een klok gegoten door Jacobus van Helmont in 1367, die in de oorspronkelijke toren hing, hangt nog steeds in dit klokkenhuis.  

Stichting Muziek aan de Markt

Inlichtingen
Stichting Muziek aan de Markt
Churchilllaan 33, 
5571 AR Bergeijk.
Bankrekening: NL75 RABO 0106 3357 31
E-mail: muziekaandemarkt(at)gmail.com
http://www.muziekaandemarkt.nl/

Sponsoren
Bakkerij van Heeswijk – Bruns B.V. – Camping de Paal – C-1000 Bergeijk – Daris Expeditie  – Gielen Druk Print Webmedia – Gemeente Bergeijk – JvD Maatwerk Keukens – Moeskops Staalbouw B.V. – NTS-Group – Rabobank De Kempen
Slooff Orgelbouw – Wilvo Metaalbewerking B.V. en giften van particulieren.

Deze organisatie is lid van de Brabantse Orgelfederatie.

Gepubliceerd op
Gecategoriseerd als Orgellocaties