Wijk en Aalburg – Hervormde Kerk (Wijk)

Orgel Concerten Muziek Kerk

Grote Kerkstraat 26 
4261 BE Wijk en Aalburg
Locatie op Google Maps


Het K.B. Blank-orgel (1972)



In 1972 werd door de orgelmaker K.B. Blank onder advies van Willem Talsma een nieuw orgel geplaatst. Het verving het oude orgel dat de Fa. Dekker uit Goes hier in 1920 plaatste. Het orgel kreeg 20 stemmen verdeeld over Hoofdwerk (bovenmanuaal) en Positief (ondermanuaal). Opmerkelijk is dat de manuaalkoppel het Hoofdwerk aan het Positief koppelt.
In het zoeken naar een betere windvoorziening dan de tot nu toe gebruikelijke magazijnbalg, werden twee balgen boven elkaar geplaatst. 
Het orgel kreeg een Werckmeister-stemming op a = 440 Hz.

Sinds 2017 een nieuw bijzonder geluidssysteem ter verbetering van de akoestiek.
In de eerste helft van 2017 is er in het kerkgebouw veel werk verzet. Het oude geluidssysteem werd vervangen en het spraakgedeelte hiervan is in gebruik genomen. Daarnaast biedt dit systeem ook verbetering van de akoestiek van de kerkruimte. Hiervoor zijn, vrijwel onzichtbaar, 24 luidsprekers in het gewelf en plafond aangebracht. Dit komt de klank van het orgelspel en de samenzang aanzienlijk ten goede.
Organist Sietze de Vries heeft in september 2017 de verschillende stemmen van het Blank-orgel gedemonstreerd om het effect te laten horen. De invloed van de aangepaste akoestiek is daarbij duidelijk waarneembaar. Dat geldt ook bij vocale (koor en samenzang) en instrumentale muziek zoals piano en viool.

Maart 2024 – Het Blank-orgel heeft de afgelopen maanden een forse onderhoudsbeurt gekregen door Van Rossum Orgelbouw. Daarbij zijn alle pijpen uit het orgel geweest en schoongemaakt. Verschillende onderdelen waaronder de loden conducten zijn vervangen en de windbalgen opnieuw beleerd. Tot slot is het instrument weer teruggebracht in de oorspronkelijke Werckmeister-stemming. Tijdens de werkzaamheden was het orgel steeds slechts maar gedeeltelijk bespeelbaar. 
Op vrijdagavond 22 maart 2024 is er een presentatie-avond waarbij dit schitterende orgel weer in volle glorie te horen zal zijn. Zie bij de concerten.

Dispositie

Hoofdwerk C-g”’ Positief 
Bourdon (af c) 16′
Prestant 8′
Roerfluit 8′
Octaaf 4′
Gemshoorn 4′
Octaaf 2′
Cornet IV st 
Mixtuur V-VI st
Trompet B/D 8′
Tremulant




Gedekt 8′
Prestant 4′
Fluit 4′
Nazard 3′
Octaaf 2′
Woudfluit 2′
Sexquialer II-III st
Dulciaan 8′
Tremulant
_______________
Pedaal C-f’
Bourdon 16′
Prestant 8′
Bazuin 16′

Koppelingen:
Positief-Hoofdwerk
Pedaal-Hoofdwerk
Pedaal-Positief

Foto’s Wim van der Ros en Piet Bron Jr.

Concerten 

Er worden hier doorgaans geen concerten georganiseerd.

Vrijdag 22 maart 2024
Aanvang 20:00 uur
Toegang gratis, collecte orgelfonds
Presentatie onderhoudsbeurt Blank-orgel

Begin 2024 kreeg het Blank-orgel een grote onderhoudsbeurt. Zie daarvoor de beschrijving van het orgel hierboven.
Op vrijdagavond 22 maart 2024 is er een presentatie-avond waarbij dit schitterende orgel weer in volle glorie te horen zal zijn. De heer Gerrit de Jong van Van Rossum Orgelbouw geeft een uitleg over de verrichte werkzaamheden. Adviseur en organist Cees van der Poel uit Hilversum demonstreert de verschillende orgelstemmen en begeleidt de samenzang. Na afloop is er gelegenheid om na te praten in gebouw Rehoboth (naast de kerk). 

CD

Bij de excursie van april 2013 is een cd uitgebracht. Daar is dit orgel ook op te beluisteren.

Kerk

Wijk en Aalburg is geleidelijk ontstaan door aaneengroeiing van de zelfstandige dorpen Wijk en Aalburg. Wijk ligt ten noorden van Aalburg. In 1814 werden ze tot één gemeente samengevoegd. Beide dorpen waren benedendorpen van het Land van Heusden, dat sedert 1357 bij het Graafschap Holland hoorde.

Wijk was oorspronkelijk een zelfstandige heerlijkheid. Sedert 1459 waren de heerlijke rechten in handen van de Abt van de Abdij van Middelburg, en sedert 1562 in handen van de Bisschop van Middelburg. In 1574 kwam aan dit bisdom een einde en gingen de rechten over naar de Grafelijkheid van Holland. In 1724 werd de heerlijkheid weer aan een persoon uitgegeven, en wel aan Maarten Vlaardingerwoud, die schepen was van Rotterdam. De laatste persoon die de heerlijke rechten bezat was ambachtsvrouwe Maria Leopoldina Catharina van Oijen, douairière van Kretschmar van Oijen. Tot 1811 beschikte Wijk over een schepenbank, die de lagere en middelbare juridische bevoegdheid bezat. Voor overige rechtszaken moest men naar Heusden. Isaak Tirion beschreef het dorp in de 18e eeuw als een aangenaam met bomen beplant deftig dorp bestaande uit 133 huizen. Men vond er bovendien het Kasteel Wijkestijn en het Kasteel Kronenburg.

De Hervormde Kerk heeft een schip en een koor die in de 18de eeuw sterk zijn verbouwd. Aan de koorzijde zijn nog sporen te vinden van de oorspronkelijke driebeukige tufstenen kerk. Het koor werd vermoedelijk in 1420 voltooid en is later tot consistoriekamer verbouwd. De Hervormde kerk van Wijk werd in 1944 door beschietingen ernstig beschadigd. De 15de-eeuwse vlakopgaande toren werd toen ook zwaar beschadigd. In juli 1949 kon de herbouwde kerk weer in gebruik worden genomen. Koor en schip werden in 1953 gerestaureerd. De toren werd hersteld in 1955. Ze heeft enkele spaarvelden en boogfriezen, alsmede een traptoren. Ze bestaat uit drie geledingen en heeft een ingesnoerde torenspits.



De kansel is uit het midden van de 17de eeuw, en de kerk bezit drie 18de-eeuwse koperen kroonluchters.

www.hervormdwijk.nl