Waalre – Agnus Dei-kerk

Orgel Concerten Muziek Kerk Info

Koningin Julianalaan 12 
5582 JV Waalre
Locatie op Google Maps

Het Flentrop-orgel

 
Het huidige Flentrop-orgel

De geschiedenis van het Flentrop-orgel

Na de ingebruikname van de kerk in 1958 heeft men zich vele jaren moeten behelpen met een elektronisch toetsinstrument. 
In 1975 kon een 4-voets Flentrop-orgel worden aangeschaft, dat een jaar dienst had gedaan in de Hervormde Kerk te Kloetinge, alwaar de orgelmaker Flentrop toen het Hess-orgel restaureerde. Het orgel, tot stand gekomen onder advies van Jan Jongepier, vond een plaats op een orgelgalerij boven de ingang van de kerkzaal. De mensuren zijn ruim bemeten en sluiten in stijl aan bij een 17e-eeuws klankconcept. Het front met zijn spitse middentoren, zijn fraaie snijwerk en de orgelluiken gaven het orgel een zekere grandeur. Bij de plaatsing in Aalst werd de bas van de Terts 1 3/5 vt. opgeschoven tot een bas voor een Quint 1 1/3’.

Manuaal C – g‘’’Pedaal C – d’  
Holpijp 8′ B/D
Prestant 4′
Fluit 4′ B/D
Quint 2 2/3′ D
Octaaf 2′
Terts 1 3/5′ D
Quint 1 1/3′ B
Mixtuur 1’ 3 st
Aangehangen







De behoefte tot een volwaardiger orgel voor zowel literatuurspel als gemeentezangbegeleiding, leidde in 1998 tot de vorming van een Orgelcomité AD2000. Doelstelling was aan het begin van dit millennium te komen tot een orgel met twee klavieren en zelfstandig pedaal. Uiteraard beijverde het comité zich ook voor het verkrijgen van de benodigde geldmiddelen. Een belangrijke bijdrage werd hierbij verkregen van het Prins Bernard Cultuurfonds, daar het orgel na uitbreiding ook in zijn concertfunctie een rol kan spelen in het plaatselijke en regionale muziekleven. Daarnaast werden belangrijke particuliere bijdragen verkregen. Dankzij een extra gift kon uiteindelijk een tremulant boven het bestek worden besteld.
Evenals in 1975 werd contact opgenomen met Jan Jongepier, die als adviseur betrokken werd bij dit project. Deze suggereerde een rugpositief toe te voegen. Uiteindelijk leidde dit tot een ontwerp door Flentrop Orgelbouw, waarbij het oude orgel op een verhoging werd geplaatst en een rugwerk als verkleinde kopie van het hoofdwerk – eveneens voorzien van orgelluiken – in de balustrade werd geplaatst. De Bourdon werd van c tot d’ gecombineerd met de Gedekt 8’. De Prestant 4’ van het rugwerk staat van Fis tot h in het front, de grootste 5 pijpen zijn als gedekten uitgevoerd. Op deze wijze is een 3-voets rugwerkfront ontstaan.
De ladeopstelling van hoofd- en rugwerk is conform het front in C- en Cis-kant vanaf de zijkanten aflopend, echter met de grootste 7 pijpen in het midden geplaatst.

De wens een tongwerk in de dispositie op te nemen, heeft geleid tot wijziging van de dispositie van het oude orgel, het huidige hoofdwerk. Een Kromhoorn 8 vt. (in zuidelijke factuur) werd achter op de hoofdwerklade geplaatst in de plaats van de 3 sterke mixtuur. De Terts 1 3/5 vt. discant werd verschoven tot een Quint 1 1/3 vt. discant, zodat deze stem nu volledig in bas en discant kan klinken. Op deze wijze kan deze enkelvoudige vulstem in de plaats van de mixtuur een kroon verzorgen in een plenumklank. Het rugwerk kreeg een Sesquialter 2-3 sterk voor c.f.-vorming. Hierbij werd, evenals voor de discant van de Prestant 4 vt. gebruik gemaakt van pijpwerk van de voormalige Mixtuur. Voor de Nachthoorn 2 vt. van het rugwerk werd bestaand pijpwerk uit 1955 van Flentrop gebruikt.

De registers van het rugwerk werden aan de rechterzijde in de achterwand van de rugwerkkas opgenomen als schuifregisters. De registertrekker van de Bourdon 16 vt. van het pedaal werd in de rechterstijl naast de klaviatuur aangebracht.
De pedaalkoppel is uitgevoerd als wisselkoppel aan hoofdwerk of rugwerk.
Door de uitgebreide mechaniek in de hoofdwerkkas, moesten de windmachine en de balg uit de onderkas verdwijnen en links naast het orgel geplaatst worden.
Het orgel werd in Werckmeister III gestemd. 

Huidige dispositie

HoofdwerkRugwerk
Holpijp 8′ B/D 
Prestant 4′
Fluit 4′ B/D
Quint 2 2/3′ D
Octaaf 2′
Quint 1 1/3′ B/D
Kromhoorn 8′
Gedekt 8′
Prestant 4′
Nachthoorn 2′
Sesquialter II-III st
__________________
Pedaal 
Bourdon 16′

Manuaalkoppel
Wisselkoppel pedaal
Tremulant op gehele werk

Winddruk 65 mm wk.
Toonhoogte a = 440 Hz
Stemming: Werckmeister III

Met dank voor de ter beschikking gestelde documentatie door Joop Klaassen en Leen Nijdam. 
Tekst en foto’s Wim van der Ros

Concerten 

De toegang is vrij; bij de uitgang wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd. 

zondag 24 april 2022
Aanvang 15:00 uur 
Reserveren via adconcerten@gmail.com
Ariosto Ensemble onder leiding van Renée Kartodirdjo met 
Tanja Obalski (sopraan), Sascha Mommertz (blokfluit), Martijn Verbrugh (viola da gamba) en Eelco Kooiker (orgel)
Uit de Lamentaties van Jeremia een drietal lectio’s. Deze worden afgewisseld met instrumentale muziek van o.a. Paolo Quagliati. Het geheel wordt omlijst door een In te Domini speravi (anoniem) en Miserere mei, Deus (Gregorio Allegri)

Vrijdag 13 mei 2022
Aanvang: 20.00 uur 
Eelco Kooiker, orgel en Tessa van Buuren, viool. 
Muziek van o.a. Johann Sebastian Bach, Johann Ludwig Krebs, Josef Rheinberger en Wim de Ruiter


Zondag 23 oktober 2022
Aanvang 15:00 uur 
Eelco Kooiker, orgel  

YouTube 

Organisten Henk Kooiker en Eelco Kooiker, orgel.
– Bathalia Spaans anonieme componist
– Canzon la Lucchesina Giuseppe Guami (1540 – 1611)
– Toccata Athalanta Aurelio Borelli (1569 – 1620)
– Partita over: Freu dich sehr o meine Seele (melodie van Psalm 42) Georg Böhm (1661 – 1733) 
– Canzone Johann Sebastan Bach (1685 – 1750)
– Koraalvoorspel: „Allein zu dir Herr Jesu Christ“ Johann Pachelbel (1653 – 1706)
– Koraalvoorspel: „Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ Johann Sebastian Bach (1685 – 1750)
– Een door Henk Kooiker samengestelde suite van werk van Jean Adam Guilain (1680 – 1740)

Kerk

De Agnus Dei-kerk werd in 1958 in Aalst gebouwd als kerk van de Hervormde Gemeente Valkenswaard c.a. Vanaf de 70-er jaren zijn hervormden en gereformeerden in deze kerk Samen-op-Weg.

Info

Deze organisatie is vertegenwoordigd bij of lid van de Brabantse Orgelfederatie.

Laatste aanpassing 28-6-2020