Heusden – Lutherse kerk

Orgel Concerten Muziek Kerk Info

Putterstraat 32 
5256 AN Heusden 
Locatie op google/maps


Het J.J. Vollebregt & Zn-orgel (1859)



Het Vollebregt-orgel werd in 1852 gebouwd en in 1859 geïnstalleerd.

Valckx & Van Kouteren & Co plaatsten het Vollebregt-orgel in 1951 over naar de nieuwe kerk. Zij breidden de pedaalomvang met een octaaf uit van C–d naar C-d¹. Mogelijk werd toen ook de toonhoogte verhoogd naar a¹ = 440 Hz, waarbij o.a. kleiner pijpwerk werd afgesneden. 



In 1993 werd het orgel volledig gerestaureerd door Hans van Rossum. Hierbij werd het orgel naar de oorspronkelijke situatie teruggebracht: de toonhoogte werd teruggebracht naar a¹ = 415 Hz, waartoe pijpwerk verlengd en stemkrullen dichtgesoldeerd moesten worden; het pedaal kreeg zijn originele omvang en ook de oude kleurstelling van de orgelkas (deze was in 1896 overgeschilderd) werd hersteld. 



Het manuaal werd hersteld en de bakstukken opnieuw gefineerd. Ook werden de niet originele registerplaatjes vervangen door nieuwe perkamenten. De windvoorziening bestaat uit een magazijnbalg met één schepbalg uit 1859.

Tekst uit Brabants Orgelrijkdom 2015.

Dispositie

Manuaal  C-f³Pedaal C-d
Prestant 8′ D
Holpijp 8′
Prestant 4′
Fluit 4′
Quint 3′
Octaaf 2′
Gemshoorn 2′
Flageolet 1′
Aangehangen







Toonhoogte a¹ = 415 Hz.
Winddruk 63 mm Wk.
Evenredig zwevende temperatuur.

Concerten 

In deze kerk worden doorgaans geen concerten georganiseerd.

Muziek

In 2015 was dit orgel onderdeel van de najaarsexcursie van de BOF.

De kerk

De geschiedenis van de lutherse gemeente van Heusden is nauw verweven met het verleden van de vestingstad. Als garnizoensplaats bood Heusden onderdak aan tal van Duitse en Zwitserse soldaten. Aanvankelijk vonden deze kerkdiensten ‘in het veld’ plaats. In 1774 wist een kerkenraad de voormalige Hoofdwacht op de hoek van de Putterstraat en de Lombardstraat te kopen om als kerk te dienen. Op 3 oktober 1774 werd het ingewijd. In 1818 werd de Lutherse gemeente van Heusden een filiaal-gemeente van die in ‘s-Hertogenbosch.
In 1838 werd het kerkgebouwtje gerestaureerd en in 1857 werd Heusden een zelfstandige Lutherse gemeente. Vanaf 1879 was Heusden geen garnizoensplaats meer, maar de kleine Lutherse gemeenschap bleef bestaan.
In de nacht van 4 op 5 november 1944 bliezen de terugtrekkende Duitsers de toren van de Grote kerk op en werd ook dit kerkgebouwtje zwaar beschadigd. Het moest in 1948 worden gesloopt.
Een nieuwe zaalkerk onder architectuur van Ferdinand Jantzen kwam gereed in 1951. Het dak werd weer gesierd door een zwaan. Gebouw en orgel werden nog gerestaureerd in 1993 en in 1999 kwam er een nieuwe klok, gegoten door Klokkengieterij Eijsbouts met als randschrift: Een vaste burcht is onze God.

Sinds het opgaan van de Evangelisch-Lutherse Kerk in Nederland in de PKN in 2004, maakt de Evangelisch-Lutherse Gemeente Heusden deel uit van de Protestantse Kerk in Nederland. Met ongeveer dertig lidmaten is dit de kleinste Lutherse gemeente in Nederland.

Bron: o.a. Wikipedia.

Info 

Foto’s Wim van der Ros

Laatste actualisatie: maart 2016