Jan Verhoeven wist al heel vroeg dat muziek in zijn leven een bepalende rol zou spelen. Maar volgens familietraditie volgde hij eerst een opleiding aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving te s-Hertogenbosch. Tijdens zijn studie aan de koninklijke Academie in ‘s-Hertogenbosch nam Jan Verhoeven orgellessen bij Piet Hörmann, de toenmalige organist van de St.Janskathedraal, later bij Albert de Klerk. Gelijktijdig was Jan Verhoeven organist van de St.Cathrien in ‘s-Hertogenbosch. Daar staat een prachtig orgel van Vollebrecht, later verbeterd door Maarschalkerweerd.
Daarna volgden conservatoriumopleidingen te Utrecht en Tilburg. Hoofdvakken waren piano, klavecimbel, orgel en muziektheorie. Verschillende interpretatiecursussen complementeerden deze basisopleiding. Zo verdiepte Verhoeven zich in het klassieke repertoire bij Lili Kraus, het Franse bij Vlado Perlemuter. De Haarlemse Orgelacademie was vooral inspiratiebron voor oude- en nieuwe franse orgelliteratuur. In dat kader nodigde Marie-Claire Alain hem uit enkele delen uit Messiaens ‘La Nativité du Seigneur’ voor te dragen. Later volgde Verhoeven bij haar een Bachcursus in Saint Donat (Fr).
Het moderne- alsook Duits-romantisch repertoire werd doorgewerkt bij resp. Gerd Zacher en Joseph Haas.
De combinatie van Kunstschool en Conservatorium is achteraf gezien een gelukkige geweest: klankkleur zien en beeldende kunstuitingen-horen. De ideeën van Messiaen spraken hem dan ook bijzonder aan.
Concertactiviteiten brachten Jan Verhoeven naar Zwitserland, Duitsland en Frankrijk. Hij werkte o.a. mee aan een Kaminskiproject in de dom van Sankt Blasien (Schwarzwald). Daarnaast verzorgde hij orgelbespelingen voor de radio. Bovendien maakte hij plaatopnamen in de serie ‘Brabantse Orgels’ en nam hij met het Brabants Kamerkoor het Requiem van Duruflé op in de Abdij van Heeswijk.
Verhoeven heeft 30 jaar gewerkt aan de Osse Muziekschool als docent in verschillende vakken. Hij is enige tijd directeur geweest van deze muziekschool.
Jan Verhoeven was de vaste bespeler van het in volle glorie gerestaureerde Smitsorgel in de St.Petrusbasiliek te Boxtel.
Ter gelegenheid van een radioconcert voor de NCRV kwam Jan Verhoeven voor het eerst in contact met het orgel van de Petruskerk in Boxtel. In 1979 werd hij vaste organist van de St. Petruskerk, sinds 2012 -basiliek. In de loop der tijdontwikkelde hij een breed repertoire: van middeleeuws tot modern en alle tussenliggende stijlen.
Jan Verhoeven is 27 oktober 2012 overleden.
Advertentie Brabants Dagblad 29 oktober 2012
In de jaarlijkse concertserie van de Sint-Petruskerk voerde Jan Verhoeven veel orgelconcerten uit.
Jubileum: 60 jaar organist waarvan 30 jaar in Boxtel
Zondag 14 juni 2009 vierde de in Oss woonachtige organist Jan Verhoeven een bijzonder jubileum: het feit dat hij gedurende zestig jaar werkzaam was als organist, èn zijn dertigjarig jubileum als vaste organist van het fameuze en enige jaren terug ingrijpend gerestaureerde Smits-orgel (1842) in de Sint-Petruskerk in het centrum van Boxtel. Jan vierde dit heugelijke feit met een door hem gegeven concert in de Sint-Petruskerk in het kader van de concertenreeks van de Stichting Kerkconcerten Boxtel, op zondagavond 14 juni. Na afloop daarvan werd Jan als eerste toegesproken door Kees van Houten, voorzitter Stichting Kerkconcerten Boxtel. Vervolgens sprak Jan van Homelen (oud-burgemeester van Boxtel) in zijn functie van lid comité van aan aanbeveling Stichting Kerkconcerten Boxtel de jubilaris toe en bood hem een kistje wijn aan. Minke, de vrouw van Jan, ontving een pen met inscriptie. Dat Jan ook als begeleider werd gewaardeerd bleek uit de toespraak van Betty van Eekelen, voorzitter van het Sint-Petruskoor. Aanwezige leden van dit koor zongen Jan daarna van harte toe. Vervolgens werd in een zijbeuk van de kerk een receptie gehouden en kreeg eenieder gelegenheid Jan te feliciteren. Hiervan maakten velen gebruik.
Hoe is Jan zo verknocht geraakt aan het orgel als instrument en helemaal aan het Boxtelse Smits-orgel? Jan zelf zegt daarover dat hij als twaalfjarig jongetje door een kennis van zijn familie èn orgelstudent in Tilburg op een woensdagmiddag werd meegenomen naar het orgel in de Grote Kerk in Oss. Jan was meteen gefascineerd door de geheimzinnige orgelklanken die overal en nergens vandaan leken te komen. Van genoemde kennis kreeg Jan zijn eerste orgellessen. In die tijd wilde kleine Jan ook nog wel eens zelf gaan studeren op het orgel in de Grote Kerk in Oss. Dat mocht, voor de duur van één uur en mits hij daarvoor één gulden neertelde! Na verstrijken van dat uur ging de stekker uit het stopcontact…
Jan studeerde ook aan de toenmalige Kunstacademie in ’s-Hertogenbosch en kreeg in die tijd ook orgelles in de Sint-Jan van Piet Hörmann. Korte tijd later volgde zijn eerste organistenbaantje (elke dag Lof!) in de Bartjeskerk. Verplaatsingen brachten hem naar orgels van de Bossche Muntelkerk en Sint-Cathrien, de laatste met het historische Vollebrechtorgel. In de periode dat Jan organist was in de Muntelkerk verplaatste hij zich op een brommertje tussen Oss en ‘s-Hertogenbosch. In kersttijd waren er veel missen, soms met enige uren tussenpauze: Jan legde zich dan te slapen op de orgelbank.
Tijdens het vervullen van zijn – toen nog bestaande- militaire dienstplicht was Jan werkzaam voor de aalmoezenier en gelegerd in Keizersveer. Hij moest daar, als klaroenblazer, de dagelijkse reveille verzorgen. In die tijd kreeg hij vaak vrij om in de grote koepelkerk in Raamsdonk orgel te gaan studeren. Aan het conservatorium studeerde Jan niet uitsluitend orgel: ook les in piano en clavecimbel behoorde tot zijn opleiding. Allerlei interpretatiecursussen verschaften hem toegang tot een breed repertoire, van middeleeuws tot modern.
Jan kwam voor het eerst in contact met het Smits-orgel in de Boxtelse Sint-Petruskerk bij gelegeheid van een radioconcert voor de NCRV in 1967. In 1979 – Jan was toen nog organist van de Sint-Cathrien in ’s-Hertogenbosch – benoemde de toenmalige deken Bertens hem tot organist van de Sint-Petruskerk in Boxtel. Er waren bestuursleden van de toenmalige Sint-Petrusparochie die dachten dat Jan’s organistenbaan in Boxtel tijdelijk zou zijn, zou dienen als springplank naar ‘iets beters’. Zij beseften niet dat Jan van meet af aan wist dat hij een van de mooiste orgel van Nederland tot klinken mocht brengen. Jan´s lange verblijf te Boxtel heeft, volgens zijn zeggen, ook te maken met het prettige werkklimaat. Zijn contacten met deken Richard Niessen en koordirigent verliepen in prettige sfeer. Voor Jan betekende iedere dag: muziek maken. De fascinatie voor het orgel die hij als kleine jong had, was nooit weggeëbt. Daarnaast luidde een van zijn uitspraken ´lekker leven is ook belangrijk’.
(tekst en collage: Ruud van Nooijen, Boxtel)
CD restauratie Smits-orgel van Boxtel
Programma van de CD t.b.v de restauratie van het F.C.Smits-orgel van de Petruskerk te Boxtel, gespeeld door Jan Verhoeven
Bij de programmakeuze stond voorop dat de gespeelde muziek een welwillend oor zou vinden bij een wat breder publiek en niet primair de evenwichtigheid van het programma. Er is dan ook een keuze gemaakt uit muziekstukken waarover kerkgangers zich waarderend hebben uitgelaten. Wat dat betreft is het eigenlijk een verzoekprogramma, zonder ingewikkelde fuga’s en niet te modern.
Van Bach is een Koraal uit het bekende ernstige repertoire genomen, alsook een selectie uit de z.g. Goldbergvariaties, een werk dat eigenlijk geschreven is voor clavecimbel en waarvan de anecdote vertelt dat ze bedoeld waren om de slapeloze nachten van Graaf Keiserling te veraangenamen. Op orgel hebben ze een heel bijzondere uitstraling en ze laten een andere kant van Bach horen dan de gebruikelijke. De karakteristieken, vermeld bij enkele variaties, zijn ontleend aan een beschrijvend boek van Rolf Damann.
De opnamen zijn gemaakt in oktober 2002 en twee muziekstukken zijn overgenomen van de plaatpname uit 1983, in de serie ‘Brabantse Orgelcultuur’, Smitsorgels 4. Van de klankrijkdom van dit prachtige instrument hoort u onder meer de Trompetten (1, 5, 14), de Prestanten (6, 15), de Fluiten (2, 7, 13, 16, 17), het Volle Werk (3, 17), de kleine Tongwerken (8, 17), de Sesquialter ( 9, 15), de Aliquoten (12, 17).
Deze cd, met een speelduur van 76’59”, kost slechts € 10,– en is onder meer te koop in boekhandel Elckerlijc op de Markt te Boxtel. Werken van: Andriessen, De Arauxo, Bach, Daquin, Dupré, Guilmant, Lemmens, Mozart, Pasquini en Tournemire.
Muziek
Boxtel, Sint Petruskerk, FC Smits-orgel 1842
5. François Couperin (1668-1733), Offertoire uit Messe propre pour les convents de Réligieux et Réligieuses klik hier voor muziekfragment