Markt 4
4761 CD Zevenbergen
Locatie op Google Maps
De orgelgeschiedenis
In 1706 en 1707 maakte orgelbouwer-organist Jacobus Zeemans uit Breda een orgel voor Zevenbergen. Het werd in 1740 hersteld door Georg Friderich Merkell voor 70 gulden. Er zijn weinig gegevens en geen afbeeldingen bekend van dit orgel. Het werd in 1910 vervangen door een inmiddels verdwenen orgel van de firma Dekker.
Het Flentrop-orgel (1954)
Jan L. van den Heuvel Orgelbouw heeft in 2002 de renovatie voltooid aan het Flentrop-orgel (1954) in the Nederlands Hervormde kerk in Zevenbergen. Dit 16′ orgel telt 33 stemmen verdeeld over drie manualen en pedaal. Adviseur was de heer Jaap Hillen, organist van de Grote Kerk te Breda, die ook tijdens de bouw van het orgel betrokken was als adviseur. In overleg met de opdrachtgevers en adviseur Hillen werd de intonatie geheel herzien: het vrij dunne, agressieve klankbeeld is na de uitgevoerde werkzaamheden veel meer grondtonig, zangrijker en poëtisch geworden. Tevens vonden er enige registerveranderingen en aanpassingen plaats: op het Zwelwerk werd de zeer dun klinkende Cimbel 3 sterk vervangen door een Zweving 8’ die geheel aansluit bij de Spitsgamba 8’.
De samenstelling van de Hoofdwerkmixtuur is aangepast zodat deze niet meer zo dun en scherp klinkt: in de diskant kreeg dit register nu een klassieke samenstelling met toevoeging van 4’, 5 1/3’ en 8’. Daarnaast werd de samenstelling van de Scherp van het Rugpositief gewijzigd in een meer klassieke samenstelling met toevoeging van 2 2/3’ en 4’. De Schalmei 4’ van het Pedaal werd veranderd in een Trompet 8’. De dunwandige frontpijpen werden na restauratie verstevigd hetgeen na herintonatie in een meer grondtonige klank resulteerde.
Detail van de 16′ Prestant in de rechter Pedaal toren, waarin ook het Zwelwerk is ondergebracht.
Detail van het houtsnijwerk in het front.
Dispositie 2002
| Hoofdwerk (C-f3) | Rugpositief |
| Quintadeen 16′ Prestant 8′ Roerfluit 8′ Octaaf 4′ Quint 2 2/3′ Vlakfluit 2′ Mixtuur 5 st Trompet 8′ | Quintadeen 8′ Holpijp 8′ Prestant 4′ Roerfluit 4′ Octaaf 2′ Quint 1 1/3′ Sesquialtera 2 st Scherp 4′ Kromhoorn 8′ Tremulant |
| Zwelwerk | Pedaal (C-f1) |
| Spitsgamba 8′ Fluit 8′ Prestant 4′ Gedektfluit 4′ Nassard 2 2/3′ Gemshoorn 2′ Zweving 8′ Dulciaan 8′ Tremulant | Prestant 16′ Bourdon 16′ Octaaf 8′ Gedekt 8′ Octaaf 4′ Ruispijp 4′ Fagot 16′ Trompet 8′ |
Mechanisch
Registertractuur pedaal is electrisch – pneumatisch
Gebruikelijke koppelingen behalve pedaal-rugwerk.
Concerten
Er worden hier sinds 2017 geen concerten meer georganiseerd.
Het 14de eeuwse kerkgebouw
Deze kerk is het enige oude monument dat na de verwoesting van 1940 en 1944 in Zevenbergen is behouden en was vóór de Reformatie gewijd aan de Heilige Catharina. De oudste delen zijn uit de 14de eeuw. Het is een Gotische kerk, bestaande uit een driebeukig schip, een dwarspand, een rechtgesloten koor en aan de westzijde van het noorderdwarspand de Joris-kapel. Na zware oorlogschade is de kerk in 1949-1953 gerestaureerd.
De toren, die vlak voor de bevrijding opgeblazen werd door de Duitsers, is in 1961 naar het oude model nieuw herbouwd. In de toren hangt een klok die dateert van 1410. Deze ‘Hemony’-klok heeft een prachtig sereen geluid en is van bijzonder historische waarde. De klok heeft een randschrift dat wijst op haar katholieke oorsprong: “Maria is mijn naem, mijn geluyt is God bequam”. Vanwege de grote historische en culturele waarde van deze klok moesten de Duitse bezetters van deze klok afblijven. Het mag een wonder heten dat deze klok bij het opblazen van de toren waarin zij hing, de geweldige smak die zij toen maakte, heeft overleefd.
Het schip in zijn huidige pseudobasilicale gedaante is van omstreeks 1400, toen ook het koor verhoogd werd. De kerk kreeg zijn definitieve vorm na een ingrijpende verbouwing in de jaren 1541-1546. 
In de kerk zien we zuilen met bladkapitelen en beschilderde en gedecoreerde houten tongewelven.
De kapitelen bij de ingang van het koor zijn versierd met de symbolen van de vier evangelisten.
De zwevende kansel in Louis XVI stijl is van 1785 en valt op door versieringen van bloemguirlanders en een bekroning met een cartouche, waarin een ‘alziend oog’. 
Naast de negentien versierde grafstenen uit de 16de, 17de en 18de eeuw, is er een groot monument ter nagedachtenis van Jean de Ligne, Graaf van Aremberg en Heer van Zevenbergen (geboren ca 1525, gesneuveld in de slag bij Heiligerlee, 1568), uitgevoerd in Naamse zwarte steen en omgeven door talrijke wapens van de overledene, waaronder het teken van het Gulden Vlies.
De luidklok in de toren is één van de oudste in Nederland (1401). Opmerkelijk zijn verder nog het roosvenster aan de westzijde en het fraaie Flentrop-orgel met 33 stemmen en drie klavieren.
Sinds maart 1610 kerkt hier de Hervormde Gemeente.
Meer op: www.stcatharinakerk.nl/gebouw/
Info
Stichting Orgelkring Brabantse Noordwesthoek is opgeheven.
Foto’s: Wim van der Ros, Wijtse Rodenburg
Deze organisatie is vertegenwoordigd bij of lid van de Brabantse Orgelfederatie.
Laatste actualisatie 12 maart 2020