Mierlo – Heilige Luciakerk

Orgelgeschiedenis Vermeulen-orgel Verschueren-orgel Concerten Kerk Info

h

Pastoor De Winterstraat 19
5731 EJ Mierlo
Locatie op Googlemaps

Foto Wammes Waggel, Wikipedia 2011

Franssen-orgel (1832-1933)

Het orgel is in 1832 door A.F. en J.Chr. Franssen gebouwd voor de oude kerk van Mierlo. In 1858 werd het overgeplaatst naar de nieuwe kerk.
Vermeulen verplaatste dit instrument in 1933 naar de Sint-Pancratiuskerk van Munstergeleen en bouwde in Mierlo een nieuw orgel.
Foto: Michiel van ’t Einde, zoals het orgel nu staat in Munstergeleen.

Dispositie

Manuaal C-f”’Pedaal C-h
Prestant 8′
Bourdon 8′
Viola di Gamba 8′
Flûte Harmonique 8′ D
Melophon 4′
Fluit 4
Octaaf 2′
Mixtuur II st
Trompette 8′ B/D
aangehangen






_________________________
Pedaalkoppel (Koplon)

Toonhoogte a’ = 430 Hz
Winddruk 55 mm
Gelijkzwevende temperatuur

Vermeulen-orgel (1933-1993)

In 1933 werd een nieuw door Vermeulen gebouwd orgel geplaatst in de Sint-Luciakerk te Mierlo. Het werd geschonken door de parochianen ter gelegenheid van het 25-jarig priesterjubileum van pastoor Th.J.Fr.N.H. van Lierop. Op 18 juni 1933 werd het orgel gewijd. In 1993 is het instrument afgebroken en vervangen door een Verschueren-orgel.

Dispositie

Hoofdwerk C-g”’Zwelwerk
Prestant 16′
Prestant 8′
Bourdon 8′
Fluit Harmoniek 8′
Salicionaal 8′
Octaaf 4′
Mixtuur III st
Trompet 8′
_______________________
Pedaal C-f’
Subbas 16′
Contrabas 16′
Octaafbas 8′
Fagot 16′
Vioolprestant 8′
Viola di Gamba 8′
Voix Celeste 8′
Dolce 8′
Holpijp 8′
Fluit 4′
Woudfluit 2′
Sexquialter II st
Basson Hobo 8′





Temperatuur evenredig zwevend.
Tractuur electropneumatisch.

Verschueren-orgel (1958/1993)

Het Verschueren-orgel is in 1958 gebouwd voor de Christus Koningkerk in Nijmegen. Adviseur bij de bouw was dr. W. Kerssemakers. Met een bespeling door Hub. Houët werd het orgel in oktober 1958 in gebruik genomen.

Na sluiting van deze kerk in 1992 is het instrument een jaar later in Mierlo geplaatst door Muziekcentrum Reijnen te Roermond. De kerk in Nijmegen is op de toren na in 1993 afgebroken.

Het orgel in Mierlo. Foto Alex Bron.

Dispositie

Hoofdwerk C-g”’Zwelwerk
Prestant 16′
Prestant 8′
Salicional 8′
Roerfluit 8′
Octaaf 4′
Koppelfluit 4′
Kwint 2 2/3′
Octaaf 2′
Mixtuur IV-VI st
Cornet I-III-V st
Bombarde 16′ D
Trompet 8′
Schalmey 4′
__________________________
Pedaal C-f’
Prestantbas 16′
Subbas 16′
Octaafbas 8′ – unit
Gedektbas 8′ – unit
Kwintbas 5 1/3′
Koraalbas 4′ – unit
Fluitbas 4′ – unit
Ruispijp III st
Bazuin 16′
Trompet 8′ – unit
Klaroen 4′ – unit
Prestant 8′
Spitsgamba 8′
Holpijp 8′
Zingend Prestant 4′
Blokfluit 4′
Nasard 2 2/3′
Nachthoorn 2′
Sexquialter II st
Mixtuur III-IV st
Basson-Hautbois 8′
Regaal 4′
Tremolo
____________________________
Koppelingen: 
Hoofdwerk – Zwelwerk
Hoofdwerk – Zwelwerk 16′
Hoofdwerk – Zwelwerk 4′
Pedaal – Hoofdwerk
Pedaal – Zwelwerk
Pedaal – Zwelwerk 4′

_____________________________
Speelhulpen: 
1 vrije combinatie
Vaste combinaties
Tongwerken af.

Electropneumatische tractuur.

Concerten

Hier worden doorgaans geen orgelconcerten gegeven.

Zaterdag 9 september 2023 Nationale Orgel- en Monumentendag
Aanvang 14:00, 15:00 en 16:00 uur
Gratis toegang
Muziek op en rondom het Smitsorgel door o.a. leden van het BrabantsBarokConsort: Axel Wenstedt  (Gemonde), orgel David Weertman (Dommelen), traverso en Anne Heuvelmans (Eindhoven), sopraan.

De kerk

De Heilige Luciakerk is de oude parochiekerk van de Heilige Luciaparochie van het dorp Mierlo. Per 1 januari 2015 is de parochie opgegaan in de parochie Heilige Nicasius die de oude parochies uit Geldrop, Heeze, Leende, Mierlo en Sterksel omvat.

De kerk is gewijd aan Lucia van Syracuse. Deze heilige zou in 304 op Sicilië de marteldood gestorven zijn. Zij wordt vaak in verband gebracht met de H. Agatha, die zij aangeroepen zou hebben om genezing voor haar zieke moeder. Beide heiligen zijn in gebrandschilderde ramen van de parochiekerk afgebeeld. In de 14de en 15de eeuw verspreidde de verering zich over de Belgische Kempen en het oostelijk deel van Noord-Brabant. In 1485 was al een altaar aan haar gewijd. Zij staat sinds 1817 afgebeeld in het wapen van de voormalige gemeente Mierlo en haar naam komt nog in een aantal verenigingen voor.

Tot 1315 had de Heer van Mierlo het recht om priesters te benoemen. Vanaf dat jaar ging het patronaatsrecht over naar de abt van Tongerlo. Eerste pastoor was Joannes van Massenhoven.

In 1792 tekende Hendrik Verhees de oude kerk van Mierlo. Bij de tekening vermelde hij dat in steen het bouwjaar 1496 aangegeven was. De huidige kerk staat nog steeds op dezelfde plaats. Joannes Moens, pastoor van 1521 tot 1556, schonk in 1527 de kerk een zilveren Monstrans van de Bredase zilversmid Jan Gendolfs, die momenteel in bruikleen is bij het Museum voor Religieuze Kunst in Uden. In 1648 kwam een einde aan de 80-jarige oorlog met de Vrede van Münster. De kerken kwamen in handen van de protestanten. Beelden, misgewaden e.d. werden door de katholieken ondergebracht bij parochianen. Priesters kregen het bevel om te vertrekken. Aanvankelijk ging men buiten Staats-Brabant naar de kerk. Mierlonaren gingen naar Weert. De afstanden waren echter groot en het beleid van de overheid werd, na de inval van de Fransen in 1672, soepeler. Eind 17de eeuw kreeg Mierlo zijn schuurkerk. Pastoor Gregorius Cotermans (1749-1756) kreeg in 1751 verlof van de Staten om de schuurkerk te herbouwen. In de schuurkerk zat een hoogaltaar, een altaar van O.L.V. en H. Lucia en een altaar van de H. Joseph en Gregorius. Het altaar van O.L. Vrouw en St. Catharina was gemaakt door de gilde van St. Catharina. Het altaar van de H. Lucia en St. Sebastiaan door de gilde van St. Sebastiaan. De preekstoel was een werkstuk van de gildebroeders van de H. Antonius. Pastoor Franciscus Michielssens (1756-1770) kreeg problemen met president Schepen Johannes van Eijck “woonende op Over den Acker ontrent het kasteel”, waardoor hij van verdriet gestorven zou zijn. De schepen kwam iedere zondag in het portaal van de kerk collecteren voor de armen. Michielssens zag dat als een grote bedreiging voor zijn “schaal omgang”. Zijn opvolger Sebastianus van Kerkhoven (1770-1797) voerde hierover een uitgebreide briefwisseling met de heer van Mierlo. Van Eijck werd verboden om nog te collecteren in het kerkportaal.

In 1814 kregen de katholieken de kerk terug. Ze werd echter na enige tijd te klein bevonden. In 1856 werd daarom begonnen aan de bouw van een nieuwe kerk op dezelfde plek als waar de middeleeuwse kerk heeft gestaan. De kerk is ontworpen door de architect Hendrik Jacobus van Tulder, die ook vele andere kerken in Zuidoost-Brabant heeft ontworpen. De opening was op 1 november 1858, met Allerheiligen, maar pas in 1859 was de kerk voltooid.
Binnenin de huidige toren zijn nog overblijfselen van de oorspronkelijke gotische toren te vinden. Ook is er nog een klok uit 1414, waarschijnlijk gegoten door Jan van Venlo. De twee andere klokken zijn uit 1953 en gegoten door Klokkengieterij Eijsbouts.
Theodorus van Lierop, pastoor van 1929 tot 1961, hield zich meer bezig met de binnenkant van de kerk. Er kwam een nieuw Vermeulen-orgel (1933), een hoofdaltaar en preekstoel. Aan de eenvoudige motieven van de gebrandschilderde ramen van schip en transept werden heiligenvoorstellingen toegevoegd.

In de jaren zestig kwam een omwenteling in de gedachten over hoe het interieur van een kerk er uit moest zien. De muren werden wit, de beelden verdwenen. Preekstoelen, communiebanken en altaren maakten plaats voor een andere indeling. Bij de laatste restauratie begin jaren tachtig kwam weer een stuk van de kleur terug in de kerk, evenals beelden die enige tijd op zolder gestaan hadden.

Info

Info orgels: Piet Bron.
Foto’s orgels: Piet Bron, Alex Bron, BHIC en Verschueren Orgelbouw.
Bronnen kerkinfo en foto’s: Kerkpagina.nl, de parochie (uitgebreide geschiedenis) en Wikipedia, 2021.