Fijnaart – Ontmoetingskerk

Orgel Concerten Muziek Kerk Info

Wilhelminastraat 64
4793 EP Fijnaart
Locatie op google/maps

Het J.F. Witte-orgel (1872)

In de zaalkerk uit 1888 van Fijnaart bevindt zich een bijzonder Witte-orgel. In 1990 werd in de oude kas van de orgelmaker A.S.J. Dekker uit 1914 een historisch binnenwerk geplaatst dat al vele ‘verhuizingen’ had doorstaan….

Oorspronkelijk bouwde Johan Frederik Witte (van Bätz & Co. uit Utrecht) in 1872 een nieuw orgel voor de Prinsenkerk in Rotterdam. Op 13 april 1873 werd het hier in gebruik genomen, alhoewel het al op 20 december 1872 was goedgekeurd door Samuel de Lange (sr.) en Jozef Schravesande. Het had twee klavieren, aangehangen pedaal, 9 sprekende stemmen. Organist was de heer W.C. de Lange. 
Op 31 maart 1907 vond de laatste kerkdienst in de Prinsenkerk plaats, waarna het gebouw is gesloten. 

 

Het orgel in de Sint-Laurenskerk (1908-1913).

Daarna heeft het orgel tijdelijk in de Grote of Sint-Laurenskerk in Rotterdam achter de preekstoel gestaan, tijdens de restauratie van het grote orgel. Via de J. van der Kleij werd hierna getracht het orgel te verkopen. 

 

Het orgel in de Rehobothkerk (1913-1931).

In 1913 werd het orgel verkocht en overgeplaatst naar de Rehobothkerk te Amsterdam-Watergraafsmeer. De firma A. Bik breidde hier het orgel in 1927 uit met een vrij pedaal op een pneumatische kegellade en plaatste een windmotor. Het dan nog altijd vrijwel originele instrument werd als te klein ervaren, en ook vond men het uiterlijk niet passen in de kerk. Een grote ombouw door De Koff in 1931 deed de oude orgelkas ‘sneuvelen’.


 

Het orgel in de Rehobothkerk (1931-1971).

Er werd een nieuw front ontworpen door architect Ingwersen, te Amsterdam, met een open pijpenopstelling, de Witte-registers werden op manuaal I gedisponeerd terwijl er een zwelwerk als tweede manuaal werd aangelegd. Het pedaal maakte men geheel vrij op een nieuwe windlade. Adviseur bij de werkzaamheden was J.H. Besselaar jr. Het orgel had nu 22 stemmen. 

Dispositie 1932

Manuaal I Manuaal II (zwelkast)
Bourdon 16′
Prestant 8′
Roerfluit 8′
Violon 8′
Octaaf 4′
Fluit 4′
Cornet II-V st
Mixtuur III-IV st
Trompet 8′







Vioolprestant 8′
Holpijp 8′
Viole d’Amour 8′
Aeoline 8′
Voix Céleste 8′
Fluit-Douce 4′
Woudfluit 2′
Vox Humana 8′ (in 1933: Basson-Hobo)
Tremolo
_________________
Pedaal
Subbas 16′
Bourdon 16′
Octaafbas 8′
Violoncel 8′
Trombone 8′

De Koff plaatste in 1933 een Basson-Hobo op de plek van de Vox Humana. 

In 1951 reviseerde A. Bik het orgel. De dispositie werd nu ook gewijzigd: de Violon 8′ kortte hij in tot een Quint 2 2/3′ en de Violon 8′ van het pedaal werd vervangen door een Octaaf 4′. Ook vernieuwde hij de Woudfluit. Enkele jaren later zijn de Viola d’Amour 8′ en de Voix Céleste 8′ vervangen door een Octaaf 4′ en een Quint 1 1/3′, afkomstig uit de Mixtuur.  

Na sluiting van deze kerk in 1971 werd het orgel verkocht aan de Christelijk Gereformeerde Kerk te Assen en opgeslagen door Will Boegem. Het orgel is hier nooit opgebouwd. Toen deze kerk in Assen uiteindelijk in 1981 een nieuw orgel liet bouwen door Kaat & Tijhuis te Kampen, nam laatstgenoemde het orgel van Witte in. Enkele stemmen gebruikte deze orgelmaker bij restauraties van andere orgels van Witte.

Reconstructie 1990 Witte-orgel in oude kas

In 1990 werd onder advies van Hans van der Harst en Teus den Toom in de oude orgelkas van de gereformeerde zaalkerk van Fijnaart, van orgelmaker A.S.J. Dekker uit 1914, het Witte-orgel gereconstrueerd. Men gebruikte hiervoor het van hem in Assen resterende pijpwerk. Het Witte-orgel in de Hervormde kerk te Rijswijk (Betuwe) was nagenoeg identiek van opzet en heeft hierbij als voorbeeld gediend. Bij de opbouw in Fijnaart is een wijziging uitgevoerd op het pedaal. De voordien continu aangehangen Bourdon 16′ kan door middel van een registerknop op het pedaal worden in- en uitgeschakeld.

Dispositie 1990

Manuaal I C-f”’ Manuaal II 
Bourdon 16′
Prestant 8′
Octaaf 4′
Doublet I-III sterk
Cornet I-II sterk
Trompet 8′ D/B
Viola 8′
Holfluit 8′
Fluit 4′
____________________
Pedaal C-d’ 
Aangehangen

Koppelingen: manuaalkoppel, keerkoppel Pedaal Manuaal I/Manuaal II.
Speelhulpen: ventiel.

Concerten

 In deze kerk worden doorgaans geen concerten georganiseerd.

Muziek

Deze cd werd opgenomen op zaterdag 13 juni 2015 bij de excursie belegd naar een vijftal kerken in het westen van onze provincie, waaronder deze kerk.

Op de site van de kerk zijn enkele Video’s te bekijken die tijdens de corona-periode zijn ingespeeld om de kerkgangers betrokken te houden bij de kerk.

De kerk

De kerk is gebouwd in 1888 door architect H. Segboer.
Het oudste gedeelte heeft rondboogvensters en is vier traveeën diep.
Onder het zadeldak bevindt zich een houten tongewelf als plafond voorzien van gietijzeren ventilatieroosters.
De kerk werd naar de straatkant toe vergroot met twee traveeën. Deze bestaat uit twee bouwlagen. De kopgevel hiervan bevat twee met een stenen bol bekroonde hoekpilasters. Boven de deur is een tympaan aangebracht.

Info 

Info en foto’s: Piet Bron en Wim van der Ros.