Zondag 8 oktober geeft Frans Jespers in Macharen een lezing met als titel: Wat maakt de Smits-orgels zo uniek?
In de lezing wordt uiteen gezet, dat het unieke van de Smits-orgels zit in de combinatie van bijzondere fronten en bijzondere klanken.
Die bijzondere fronten komen maar op een paar plaatsen erg uitgesproken voor, op andere iets minder en op sommige plaatsen zijn de fronten weinig opzienbarend. Met de bijzondere fronten zoals in Boxtel, St.-Oedenrode, Rosmalen, Schijndel en Oirschot behoort Frans Smits I tot de belangrijkste orgelfront-ontwerpers in Nederland van de 19de eeuw. Hierbij gebruikte hij het front van het Nolting-orgel in Nijmegen als model.
De bijzondere klanken behoren bij een dispositiepatroon dat Frans Smits I opstelde in 1843 en dat hij realiseerde met wijde pijpmensuren en een eigenaardige, nogal traditionele intonatietechniek zonder toepassing van kernprikken. Hierdoor ontstond de typische fluwelige prestantenklank en de donkere gedektenklank. Daarbij paste hij de Franse bouwwijze van tongwerken toe, die een volle en enigszins ruige toon van de Trompetten oplevert. De bedoeling van Frans Smits was om romantische orgels te bouwen, wat je vroege Brabantse romantiek kunt noemen. Net zoals bij de orgelfronten is ook de klank nogal karakteristiek en herkenbaar. Het gevolg is wel dat je niet zomaar alle literatuur op Smits-orgels kunt spelen.
Lezing met projectie van foto’s en illustraties in de kerk van Macharen.
Ook zal het Van Deventer-Smits-orgel (1755-1866) aldaar door Erika Tieleman worden bespeeld.
Aanvang 16:00 uur tot 17:30 uur.
Vrijwillige bijdrage.